„Das Rechter Platt hat wie wohl kein anderes Platt unserer Gegend den Einfluss der wallonischen Nachbarn erfahren, die ja unmittelbare Nachbarn waren, wenn man bedenkt, dass die deutschsprachigen Nachbarn fast nur über den Berg (Kaiserbaracke, Feckelsborn) zu erreichen waren; nach Vielsalm hin war und ist das Gelände offener. Zudem dürfte die Zugehörigkeit der Meierei Recht zum Gericht von Bütgenbach Einfluss auf die Sprache gehabt haben, denn im Bütgenbacher Dialekt finden sich bisweilen Ähnlichkeiten mit dem Rechter Platt. Die oft gehörte Ansicht, die Tiroler hätten den Rechter Dialekt geprägt, entbehrt jeglicher Grundlage, denn die Rechter sprachen ihr Platt bereits als die Tiroler um 1720 ins Land kamen. Zudem finden sich auch keine tiroler Eigenheiten im Rechter „Slang“ und eine Sprache entwickelt sich nicht grundlegend in 300 Jahren. Dafür braucht’s doch eine längere Zeitspanne.“
(Klaus-Dieter Klauser, Präsident des Geschichtsvereines „Zwischen Venn & Schneifel“, www.zvs.be).
ein Gedicht von Bertha Vohsen
Ojerä’mt van hijem Tännebö’msbesch
Litt Reet, esu janz alle’ng verr sich.
Ävver van alle Sitte jot ze erreeche,
Mer bruch och kee jrußen Emtur ze mäche.
Van der Hoptstroß jett äf, ävver järnet witt,
Litt oos Dorep on OS hoit Jeme’ng Zem Vitt.
Ivver vö’r Stroße keent mer oon t’Dorep erohn,
On d’Kerrich de steht och metzen drohn.
Esujä’r vill Vrämm de han OS vonne,
Et seen der all Jo’r MI de hoihin komme.
Jätt Apärtes dat OS de Reeter Spro’ch,
Wu de herrkeent OS bos hoit noch en Vro’ch.
Mer hat de Mond kom opjemäht
Dann hescht et ewell: „Jo de see va Reet“.
Ävver allemol de seen us Reeter Hohlz,
Seen op her schi’n Sproch janz stohlz.
On de probö’re ver OS no ze kalle,
De lossen d’Hofneng rietso valle.
Wäll de Mond dervert jewähße meß seen,
Ka mer sich net rietso an t’kalle jeen.
Oont achzö’nt Jorhondert, esu OS bekahnt,
Do ko’me vör Tiroler hoi oon t’Lahnd.
Meyer, Starck, Zangerle on Graf ho’schen de Loit,
Van dänne kalle mer noch si’r vill hoit.
De hatten sich secher hoi on d’Jäjend veri’rt,
On han do dä Reeter dat Steenhaue jeli’rt
Et jo’fe Kritzer on Schwengströch jemäht,
Kechen on Pavaie mot blorem Stee beläht.
Esü männiche Reeter hat et dohin jevö’rt,
Bos op emol de Arbet sich net MI rendö’rt.
Dat Weerek van dä Loide jet hoit noch bewondert,
Aalt on Jonk, Pappe mot herre Konder
Staune net wi’nich ivver de Arbet van dä Man,
We dierlich se vre’er sich jeplocht messen han.
Verbie se nu lang van domols de Zoide,
Mer verdahnke si’r vill dän a’le Loide.
De aa’l Jeneratiun hat sich bi’s messe plo’re,
Et hat villes sich jeändert no all dä Jo’re.
Mer kenn noch lang va vre’er hoi schroive,
Oon Erennerong sal et OS emmer noch bloive.
Wörterbuch Rechter Platt => Deutsch
Das Übersetzerteam setzte sich zusammen aus Franz Schaus, Bertha Vohsen-Starck (✝), Marita Marquet- Thannen und Jochen Mettlen (Fotograf)
Die Cookie-Einstellungen auf dieser Website sind auf "Cookies zulassen" eingestellt, um das beste Surferlebnis zu ermöglichen. Wenn Du diese Website ohne Änderung der Cookie-Einstellungen verwendest oder auf "Akzeptieren" klickst, erklärst Du dich damit einverstanden. Einverstanden
Datenschutz
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.